Het Nederlandse ondernemingsklimaat staat onder druk. Uit het KVK Trendrapport Q2 2025 blijkt dat het aantal nieuwe bedrijven nog steeds toeneemt, maar tegen het laagste groeipercentage in tien jaar tijd. Waar er wél een duidelijke trend zichtbaar is: steeds meer startende ondernemers kiezen voor de besloten vennootschap (BV) als rechtsvorm. Maar is dit een teken van kracht en professionalisering, of eerder een symptoom van onzekerheid en risicomijding?
De cijfers op een rij
Per 30 juni 2025 telde Nederland 2,59 miljoen vestigingen — een stijging van 1,2% ten opzichte van een jaar eerder. Die groei klinkt positief, maar is historisch laag. Het aantal starters daalde met 13% (53.799 nieuwe ondernemingen), terwijl het aantal stoppers juist toenam met 23% (40.801 bedrijven hielden ermee op). Vooral in de zorg, landbouw en bouw zijn veel ondernemers gestopt.
De opmars van de BV
Een opvallende verschuiving is zichtbaar bij de rechtsvormkeuze van starters. In Q2 kozen 10.611 ondernemers voor een BV, een stijging van 21% ten opzichte van vorig jaar. De BV wordt vaak gezien als een veiliger en professioneler alternatief voor de eenmanszaak of VOF. Voordelen zijn de beperkte aansprakelijkheid en fiscale voordelen bij hogere winsten.
Toch waarschuwt de KVK dat een BV niet automatisch bescherming biedt tegen risico’s rond schijnzelfstandigheid. De regels hiervoor gelden ongeacht de gekozen rechtsvorm. Het idee dat een BV dat probleem “oplost” is dus een misvatting.
Politieke onzekerheid remt ondernemerschap
Naast de cijfermatige ontwikkelingen speelt de bredere politieke context een grote rol. Deskundigen wijzen op de onzekerheid rond regelgeving, zoals de Wet VBAR (Beoordeling Arbeidsrelaties), stikstofmaatregelen en arbeidsmigratie. Veel ondernemers wachten af, durven minder te investeren en kiezen daarom vaker voor een rechtsvorm die hen persoonlijk beter beschermt.
Rabobank benadrukt dat dit niet louter een eenmalige dip is: al acht kwartalen op rij is er sprake van minder starters en meer stoppers. Toch zien zij nog steeds volop kansen voor ondernemers die zich goed voorbereiden en flexibel inspelen op marktontwikkelingen.
Sectorale verschillen
De daling van het aantal starters is niet overal even groot. Vooral in de energie-, landbouw- en zorgsector zetten minder mensen de stap om een onderneming te starten. Tegelijkertijd waren de meeste stoppers eveneens te vinden in de zorg, landbouw en bouw. Dat bevestigt het beeld dat juist de sectoren met hoge druk en grote onzekerheid het zwaarst worden getroffen.
De trend is duidelijk: steeds meer startende ondernemers kiezen voor een BV, maar de totale ondernemersgroei vlakt af. Waar de BV voordelen biedt op het gebied van aansprakelijkheid en fiscaliteit, wordt de keuze vaak ingegeven door onzekerheid en risicomijding. Politieke onduidelijkheid en strengere regels voor zelfstandigen spelen daarin een belangrijke rol. Voor ondernemers geldt: de BV kan een slimme keuze zijn, maar biedt geen vrijbrief tegen alle risico’s. Uiteindelijk blijft succes vooral afhangen van een goed doordacht plan, de sector waarin men actief is en het vermogen om zich aan te passen aan veranderende omstandigheden.
