De discussie over schijnzelfstandigheid en fiscale verantwoordelijkheid tussen opdrachtgevers en zelfstandigen is opnieuw actueel. Uit recente berichtgeving blijkt dat steeds meer bedrijven het financiële risico van een naheffing doorschuiven naar de zzp’er. Maar mag dat wel? En wat zijn de gevolgen? Juridische en branche-experts bevestigen dat zelfstandigen steeds vaker te maken krijgen met contractuele bepalingen die hen aansprakelijk stellen voor achterstallige belastingen, boetes of zelfs rente—ondanks het feit dat de Nederlandse wet dit risico in principe bij de opdrachtgever legt. Zulke bepalingen zijn niet alleen controversieel, maar kunnen ook in strijd zijn met bestaande juridische bescherming.
Wat is een naheffing?
Een naheffing ontstaat wanneer de Belastingdienst vaststelt dat een zzp’er feitelijk in loondienst werkte. In dat geval moeten alsnog loonbelasting en sociale premies worden betaald—mogelijk met terugwerkende kracht en oplopend tot tienduizenden euro’s. Volgens de wet ligt dit risico doorgaans bij de opdrachtgever. Toch bevatten steeds meer contracten clausules die dit risico bij een herkwalificatie alsnog bij de zzp’er leggen.
Toenemend risico voor zzp’ers
Een groeiend aantal opdrachtgevers—vooral grote bedrijven en detacheringsbureaus—neemt clausules op die het fiscale risico verschuiven naar de zzp’er. Vaak zijn zelfstandigen zich niet volledig bewust van de gevolgen van wat zij ondertekenen. Hoewel de Belastingdienst stelt dat de opdrachtgever juridisch verantwoordelijk is, kunnen deze contractuele afspraken er in de praktijk alsnog toe leiden dat de zzp’er opdraait voor de kosten via verrekeningen of boetebepalingen. Verscherpte controle vanuit de overheid leidt ertoe dat sommige opdrachtgevers zich juridisch indekken—zelfs wanneer deze bepalingen mogelijk niet afdwingbaar zijn.
Wat betekent dit voor jou als ondernemer of business center?
Werk je regelmatig met zzp’ers—rechtstreeks of via een platform—dan is het essentieel om goed te kijken naar de structuur van je contracten. Het volledig doorschuiven van fiscaal risico naar de zzp’er is juridisch dubieus en kan reputatieschade opleveren. Zzp’ers doen er goed aan contracten zorgvuldig te controleren. Wanneer er twijfel bestaat, is juridisch advies geen overbodige luxe. Een kleine investering vooraf kan een grote financiële last in de toekomst voorkomen.
Wat nu?
De regelgeving rond werken als zelfstandige in Nederland is in beweging. Hoewel er nieuwe wetgeving in voorbereiding is die meer duidelijkheid moet bieden, blijft waakzaamheid voorlopig geboden.
- Controleer contracten op clausules die het fiscale risico bij jou leggen.
- Wees duidelijk over de verdeling van zeggenschap en uitvoering.
- Schakel een juridisch expert in bij twijfel.
- Blijf op de hoogte van ontwikkelingen en best practices in de branche.
