Vijf jaar geleden kwam de Nederlandse economie abrupt tot stilstand. De lockdownmaatregelen als reactie op de opkomende coronapandemie sloten restaurants, scholen en kantoren. De vooruitzichten waren somber: een diepe recessie leek onvermijdelijk, en economische instellingen voorspelden stijgende werkloosheid en dalende huizenprijzen. Toch is het tegenovergestelde gebeurd. Zowel De Nederlandsche Bank (DNB) als ING spreken nu van een “economisch mirakel”.
“Van de voorspellingen die we toen maakten, is weinig uitgekomen”
DNB-directeur Olaf Sleijpen
Waar in 2020 nog werd gerekend op massale ontslagen en faillissementen, bleven deze uit. Mede dankzij een snel en omvangrijk steunpakket van de overheid bleef het economisch fundament verrassend sterk.
Het geheim achter het succes: snel overheidsbeleid en veerkracht
De Nederlandse overheid trok al op 17 maart 2020 tientallen miljarden euro’s uit voor steun aan bedrijven. Salarissen werden gesubsidieerd, belastingen mochten worden uitgesteld, en ondernemers kregen hulp bij vaste lasten. Hierdoor bleven niet alleen bedrijven overeind, maar ook de werkgelegenheid en belastinginkomsten op peil.
Marieke Blom, hoofdeconoom bij ING, vat het krachtig samen: “De les van corona is: een overheid kan erger voorkomen door veel geld uit te geven. En uiteindelijk hebben we na
afloop niet eens een hogere staatsschuld.”
Actuele economische indicatoren in 2025
- Werkloosheid
In het eerste kwartaal van 2025 bedroeg de werkloosheid in Nederland 3,8% van de beroepsbevolking, wat neerkomt op ongeveer 390.000 mensen. Dit is een lichte stijging ten opzichte van het voorgaande kwartaal, waarin het werkloosheidspercentage 3,7% was. De toename wordt deels toegeschreven aan een groeiend aantal mensen dat actief op zoek is naar werk. - Faillissementen
Na een aanzienlijke stijging van het aantal faillissementen in 2024, waarbij het aantal met 29% toenam, lijkt de situatie in 2025 te stabiliseren. In het eerste kwartaal van 2025 werden er 346 faillissementen uitgesproken in januari, 375 in februari en 292 in maart. Kredietverzekeraar Atradius voorspelt voor heel 2025 een lichte daling van 2% in het aantal faillissementen, mede dankzij onverwacht lage cijfers in het eerste kwartaal van het jaar. - Economische groei
De Nederlandse economie groeit in 2025 naar verwachting met 1,3%. Deze groei wordt voornamelijk gedreven door consumentenbestedingen en overheidsuitgaven.
Thuiswerken als blijvende nalatenschap
Hoewel veel sectoren zich snel herstelden naar het oude niveau, is één ontwikkeling duidelijk blijvend: thuiswerken. Sleijpen merkt op dat wat ooit uitzonderlijk was, nu de norm is geworden. “Minimaal 50 procent van de tijd werkt men tegenwoordig vanuit huis.” Ook het aantal reizigerskilometers in het openbaar vervoer blijft structureel lager dan voor de pandemie.
Kantoorinrichting, mobiliteit en strategische autonomie
Deze veranderingen hebben impact op de manier waarop kantoren worden ingericht en gebruikt. Bedrijven investeren meer in flexibele werkplekken, digitale vergaderinfrastructuur en hybride werkmodellen. Ook groeit de aandacht voor strategische autonomie, zoals het terughalen van productie van medische goederen naar Europa — een directe gevolgtrekking uit de pandemie.
Een onverwacht succesverhaal
De economische gevolgen van de coronacrisis vielen uiteindelijk mee dankzij een combinatie van snel overheidsbeleid en een verrassend wendbare economie. Hoewel het maatschappelijk en medisch beleid onderwerp van debat blijft, is de economische evaluatie grotendeels positief. Voor kantoorprofessionals en ondernemers laat deze periode vooral één les zien: veerkracht, flexibiliteit en vooruitziend beleid maken zelfs een ‘economische schok’ beheersbaar.
